مکان یابی
اجرای نقشه طرح
آماده سازی زمين و کشت برنج
کشت بچه ماهيان
عملیات داشت برنج
مراقبتهای ویژه پرورش ماهی
برداشت برنج
پرورش ماهی بعد از برداشت برنج و صيد ماهی


در شاليزار مي توان علاوه بر توليد برنج , ماهي نيزپرورش داد. شالیزارهايي كه داراي آب كافي وزمين مناسب ومسطح باشند , مي توانند جهت پرورش ماهي كپور مورد استفاده قرار گيرند , بدين ترتيب كه يك پناهگاه كوچك در پايين دست مزرعه برنج احداث مي شود ودر اوايل بهار بچه ماهيان را به داخل اين پناهگاه مي ريزيم و تا زمانيكه شاليزار آماده مي شود ودر آن نشاء كاري صورت مي گيرد , بچه ماهيان در آن پرورش داده مي شوند وزمانيكه طول نشاء ها به حدود 20 سانتي متر رسيد , با برداشتن مرز بين پناهگاه وشاليزار, ماهيها به داخل شاليزار هدايت مي شوند ورشد مي كنند. ولي غذادهي آنها داخل پناهگاه صورت مي گيرد. پس از رسيدن برنج ودر زمان برداشت آن , ماهيها را به داخل پناهگاه هدايت كرده وپس از برداشت برنج دوباره ماهيها داخل شاليزار هدايت مي شوند وحدود يك ماه نيز آنجا پرورش داده مي شوند وبعد از پيدا كردن رشد كافي اقدام به صيد ماهيها مي شود.براي اينكه بتوان در مزارع كشاورزي به طور همزمان اقدام به كشت ماهي وبرنج نمود, بايستي تغييراتي در مزارع اعمال كرد تا امكان كشت توام ماهي وبرنج فراهم گردد.

مكان يابي

عموماً زمين هايي بايد جهت كشت توام ماهي وبرنج انتخاب شود كه نفوذپذيري زمين زياد نبوده وهدررفتن آب آن زياد نباشد , زمينهاي رسي در اولويت قرار دارند , زيرا اگر درصد شن زمين زياد باشد آب به داخل زمين نفوذ كرده وبا كمبود آب مواجه مي شود ودر امر مكان يابي بايدبه نكات ذیل توجه نمود:

_ درصد رس زمين بالا باشد.
_ در طول دوره پرورش كمبود آب وجود نداشته باشد.
_ پساب مزارع مجاور وارد مزرعه كشت توام نشود.
_ شيب زمين ملايم باشد.
_ در مجاورت جاده باشد.
_ بعد از برگشت برنج، آب كافي ومطمئن براي ادامه پرورش ماهي موجود باشد.

اجراي نقشه طرح

پس از اينكه مزارع انتخاب گرديدند , اقداماتي به شرح زير جهت تغييراتي در شاليزاروتبديل آن به مزرعه كشت توام ماهي وبرنج بايد انجام شود.

الف_ كرت بندي وديواره سازي

يكي از مهمترين نكات در احداث مزارع كشت توام كرت بندي و ديواره سازي است , بطور متوسط كرتهاي احداثي بايد حدود 1/0 تا 5/0 هكتار باشد ديواره هاي محاط كننده مزرعه بايد طوري باشد كه حداقل 50-40 سانتي متر آب مزرعه ذخيره گردد, ارتفاع ديواره هاي ورودي و جانبي 60-50 سانتيمتر وديواره هاي خروجي 70 سانتيمتر در نظر گرفته مي شود همچنين عرض ديواره ها حداقل بايد 40- 35 سانتيمتر باشد تا به راحتي بتوان از روي آن تردد نمود.

ب _ احداث حوضچه

پرورش ماهي در شاليزار بدون وجود حوضچه (پناهگاه) ميسر نيست , زيرا بايد در زمان سمپاشي , كمبود آب وبرداشت برنج , ماهيان را به داخل حوضچه هدايت نمود, وسعت حوضچه بر حسب تراكم ماهيان مورد كشت بين 5 تا 10 درصد مساحت مزرعه است.حوضچه بايد در پايين دست مزرعه احداث شود تا ماهيان بتوانند در زمان كمبود آب براحتي به داخل حوضچه انتقال يابند , عمق مناسب حوضچه حدود 5/1 - 2/1 متر است ,برروي قسمتي از حوضچه در صورت امكان سايباني احداث مي شود تادر موقع بحراني كه ماهيان به حوضچه انتقال مي يابند به علت گرم شدن آب حوضچه دراثر تابش نو خورشيد تلف نشوند.


آماده سازي زمين وكشت برنج

براساس عرف منطقه و برطبق نظرات كارشناسي شخم اول را حتي الامكان در زمستان يا اسفند ماه برروي زمين اصلي انجام داده وهمزمان مرزهاي داخلي مزرعه را بازسازي وترميم مي نماييم , تهيه خزانه در ابتداي فصل کشت برنج و بر اساس عرف منطقه و به طریق جوی پشته و زیر پلاستیک ازارقام انتخابي زارع انجام مي گردد.

_ همزمان با رشد نشاء در خزانه , در زمين اصلي شخم دوم وسوم انجام شده ودر نهايت زمين را صاف نموده تا براي نشاء كاري برنج مهيا شود.

_ قبل از نشاء كاري يك نمونه خاك تهيه وبراساس تجزيه خاك ورقم برنج انتخابي كود مورد نياز به زمين اصلي اضافه مي گردد.

_ پس از كود پاشي در زمين اصلي توسط زارع با نظر كارشناس براساس فاصله كشت 20×20 براي ارقام محلي و25×25 براي ارقام اصلاح شده نشاء كاري صورت مي گيرد.

_ حتي الامكان نشاء كاري تا 25 ارديبهشت به ويژه براي ارقام اصلاح شده انجام مي گيرد.

_ البته با توجه به شرايط آب وهوايي هر منطقه از كشور از نظر زماني تمام مراحل يادشده مي تواند متغير باشد.

كشت بچه ماهيان در مزرعه كشت توام

الف _ زمان : زمان رهاسازي بچه ماهي در مزرعه برنج حدود 30-20 روز بعد از نشاكاري است البته بعد از نشاكاري بايد روزانه يك سانتيمتر آب مزرعه بالا بيايد به 20 سانتيمتر كه رسيد اقدام به رهاسازي ماهي شود.

ب _ تراكم : تراكم بچه ماهي رهاسازي شده بستگي به وسعت حوضچه دارد. بطور متوسط مي توان در هر هكتار 1100-900 قطعه بچه ماهي رهاسازي نمود.

ج _ گونه: با توجه به وضعيت آب وهوايي ايران وذائقه مردم ماهي كپور مناسب ترين ماهي جهت رهاسازي در كشت توام است وبه راحتي مي تواند در مقابل عوامل محدود كننده مزرعه از قبيل دما وكمبود اكسيژن مقاومت كند.

د _ تركيب : 75-70 درصد ماهيان رهاسازي شده در مزرعه به ماهي كپور اختصاص داده می شود و 30_ 25 درصد ديگر را مي توان به ماهيان آمور , فيتوفاگ وسرگنده اختصاص داد.

ه _ وزن : به علت وجود جانوران صياد در مزرعه بهتر است وزن ماهيان بالاي 45-30 گرم باشند( وزن ماهي آمور بايد كمتر از وزن ساير گونه ها يعني حدود 25-20 گرم باشد)

عمليات داشت برنج

_ عمليات داشت برنج شامل مبارزه با علفهاي هرز برنج كه به دو روش مبارزه شيميايي وحداقل يكبار وجين دستي توسط زارع با نظر كارشناس انجام می شود.

_ در مديريت آب با توجه به آماده كردن زمينه براي پرورش ماهی همزمان با رشد برنج حتي الامكان آب تا ارتفاع 30-20 سانتيمتر بالا آورده مي شود.

_ براي مبارزه با آفات وبيماريها و سلامت ماهي وحفظ محيط زيست از مبارزه تلفيقي استفاده می شود. بطوري كه جهت مبارزه با كرم ساقه خوار از زنبور تريكوگرامااستفاده می گرددودر صورتي كه لازم باشد با نظر كارشناس مربوطه اقدام به مبارزه شيميايي مي شود. دراین حالت مي بايست با كم كردن سطح آب مزرعه ماهيان به حوضچه هدايت شوند وپس از انجام سمپاشي وسپري شدن دوره بحراني ماهيان مجدداً به مزرعه هدايت مي گردند.

_ 30 درصد كود اوره در ابتداي زمان تشكيل خوشه به زمين اضافه مي گردد.

_ ساير عمليات داشت مزارع برنج با نظارت مستمر كارشناسان مربوطه توسط كشاورز انجام مي شود.

اندازه گيريهاي صفات گياه در مراحل مختلف رشد برنج شامل شمارش تعداد خوشه, ارتفاع بوته وغیره نیز ضروری است كه براساس يادداشت اين صفات مقايسه وارزيابي انجام خواهد شد.

مراقبت هاي ويژه پرورش ماهي

_ علفهاي هرز حاشيه مزارع كه معمولاً براي رشد برنج محدوديت ايجاد مي كند ونيز محل تجمع جانوران موذي نظير مار وقورباغه مي باشد بايستي جمع آوري گردد.

_ در اين روش حتي المقدور از غذاي طبيعي مزرعه استفاده مي نمايند و در صورت تمايل جهت رشد بيشتر ماهيان كپور مي توان از سبوس برنج يا نيم دانه گندم استفاده نمود. ميزان غذاي مصرفي به ازاي 2-1 در صدبيوماس (توده زنده) ماهي كپور استفاده می گردد.

_ در صورت تغذيه ماهي آمور از گياه برنج در داخل حوضچه علوفه تر ريخته مي شود.

_ جهت رشد بهتر فيتوفاگ وسرگنده در داخل حوضچه از كود حيواني استفاده مي شود.

- همه روزه بازوهاي محاط كننده مزرعه مورد بازديد قرار می گيرد تا در صورت شكستگي به وسيله گل و كيسه شن ترميم گردند.

- ماهيانه دوبار عوامل فيزيكي وشيميايي آب اندازه گیری شود (عواملي مانند: درجه حرارت , اكسيژن , PH, ازت, فسفر,آمونياك ودي اكسيدكربن)

- در هر ماه دوبار ماهيان مورد زيست سنجي قرار گيرند تا از ميزان رشد ونمو آنها اطلاع حاصل شود همچنين از نظر آلودگي انگلي و بيماريهاي احتمالي نیز كنترل گردند.

برداشت برنج

در مرحله خميري شدن دانه برنج سطح آب مزرعه را كاهش داده ،ماهي ها را به استخر ذخيره هدايت مي نمايند. پس از رسيدن برنج براساس معمول برداشت وجمع آوري شالي در مزرعه برنج توسط كشاورز انجام مي شود.


پرورش ماهي بعد از برداشت برنج

بعد از برداشت برنج مي توان مجدداً ارتفاع آب را افزايش داده در اين مرحله مزرعه برنج تبديل به مزرعه پرورش ماهي خواهد شد.

مهمترين مزيت پرورش ماهي بعد از برداشت برنج اين است كه با غرقاب شدن ساقه هاي بريده شده برنج , لاروهاي كرم ساقه خوار برنج و… مورد تغذيه كپور ماهيان قرار مي گيرد. همچنين ماهيان كپور دانه هاي برنج باقيمانده در مزرعه را مورد تغذيه قرار مي دهند.

صيد ماهي

برحسب شرايط آب وهوايي هر منطقه , تغذيه ماهيان , در دسترس بودن آب كافي وبازار فروش زمان صيد ماهي مشخص مي گردد كه در هر منطقه متفاوت است.


منبع:www.kermanshahfisheries.ir

نظرات شما عزیزان:

نام :

آدرس ایمیل:

وب سایت/بلاگ :

متن پیام:

نظر خصوصی

 کد را وارد نمایید:

 

 

 

عکس شما

آپلود عکس دلخواه: